Frank Van Laeken

"The central dilemma in journalism is that you don't know what you don't know"

Bob Woodward

communicatie, niet voor communicantjes

Tot een jaar of twintig geleden was "communicatie" nog een onderdeel van de marketing-afdeling van een bedrijf. Het was ondergeschikt aan het marketen van de producten. Tegenwoordig is het communicatiedepartement een meer dan volwaardige afdeling geworden in grote bedrijven, en maar goed ook.

Communiceren is niet eenvoudig. Je moet het evenwicht vinden tussen wat je mag of moet zeggen, en wat vooral niet. En je moet de perfecte balans vinden tussen de absolute waarheid vertellen, een deel van de waarheid of helemaal niets. Het enige wat je niet mag doen: liegen. Helaas hebben heel wat politici, bedrijfsleiders en mediafiguren dat nog niet altijd door. Met de huidige explosie van nieuwssites en would be-onderzoeksjournalisten is het echter quasi onmogelijk geworden om de waarheid achter houden, laat staan om grofweg leugens verspreiden. En maar goed ook.

Great communicators (niet de hele tijd en niet bij alle gelegenheden, overigens):

• Robert F. Kennedy
• Barack Obama
• Bill Clinton
• Martin Luther King, jr.
• Mahatma Gandhi
• John F. Kennedy
• Steve Jobs
• Bob Dylan (in zijn songs)
• Nelson Mandela
• François Mitterrand ("Et alors?!")

vermijd het comical ali-gevoel: lieg nóóit

Onderstaande principes introduceerde ik bij een vorige werkgever.

'Ik vind dat ons bedrijf moet staan voor een open, transparant, eerlijk en constructief communicatiebeleid. We moeten proactief zijn:

- als we iets te vertellen hebben, doen we dat zelf (we wachten niet tot het ergens verschijnt);

- goed nieuws vertellen we graag en snel;

- minder goed nieuws vertellen we veel minder graag, maar we doen het wel en even snel als het goede. Als we vooraf de communicatie kunnen "sturen", zal negatieve berichtgeving uiteindelijk minder gevolgen hebben, omdat we a) zelf al geanticipeerd hebben op wat er zal gepubliceerd worden, en b) de boodschap een voor ons gunstiger (of: minder ongunstige) draai kunnen geven. Crisiscommunicatie is in de eerste plaats "communicatie".

In alle communicatie met de buitenwereld moet één belangrijk principe worden gehanteerd: nóóit liegen. Vertel ofwel de waarheid, of geef geen commentaar, of geef slechts een gedeeltelijke uitleg. Maar bewust liegen keert zich altijd als een boemerang tegen een bedrijf, organisatie of individu.